adaequare

adaequāre (Latein)

Verb

Zeitform Person Wortform
Präsens 1. Person Singular adaequō
2. Person Singularadaequās
3. Person Singularadaequat
1. Person Pluraladaequāmus
2. Person Pluraladaequātis
3. Person Pluraladaequant
Perfekt 1. Person Singularadaequāvī
Imperfekt 1. Person Singularadaequābam
Futur 1. Person Singularadaequābō
PPP adaequātus
Konjunktiv Präsens 1. Person Singularadaequem
Imperativ Singularadaequā
Pluraladaequāte
Alle weiteren Formen: Flexion:adaequare

Worttrennung:

ad·ae·qua·re

Aussprache:

IPA: []
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] mit Dativ: etwas/jemanden mit etwas/jemandem gleichmachen
[2] mit cum und Ablativ; mit Dativ: etwas/jemanden mit etwas/jemandem gleichstellen
[3] mit Dativ: etwas/jemanden mit etwas/jemandem vergleichen
[4] mit Ablativus Respectus: in einem Verhältnis gleich sein: jemandem/etwas gleichkommen, jemanden/etwas erreichen
[5] selten, absolut: (Stimmen-)Gleichheit ergeben

Herkunft:

Ableitung zu dem Verb aequare  la mit dem Präfix ad-  la[1]

Synonyme:

[2–4] aequare
[3] assimilare, comparare, componere, conferre

Beispiele:

[1] „ac si quando magnitudine operis forte superati extruso mari aggere ac molibus atque his oppidi moenibus adaequatis suis fortunis desperare coeperant, magno numero navium adpulso, cuius rei summam facultatem habebant, omnia sua deportabant seque in proxima oppida recipiebant.“ (Caes. Gall. 3,12,3)[2]
[1] „egressis urbe Albanis Romanus passim publica privataque omnia tecta adaequat solo, una que hora quadringentorum annorum opus, quibus Alba steterat, excidio ac ruinis dedit;“[3]
[2] „se virtute nostris adaequare non posse intellegunt“[4]
[2] „noster hic Magnus, qui cum virtute fortunam adaequavit, nonne Theophanem Mytilenaeum, scriptorem rerum suarum, in contione militum civitate donavit“[5]
[2] „in summa amicorum copia cum familiarissimis eius est adaequatus.[6]
[2] „armorum magna multitudine de muro in fossam, quae erat ante oppidum, iacta, sic ut prope summam muri aggerisque altitudinem acervi armorum adaequarent, et tamen circiter parte tertia, ut postea compertum est, celata atque in oppido retenta, portis patefactis eo die pace sunt usi.“ (Caes. Gall. 2,32,4)[7]
[3] „et erant qui formam aetatem genus mortis, ob propinquitatem etiam locorum, in quibus interiit, magni Alexandri fatis adaequarent.[8]
[4] „tanta erat horum exercitatione celeritas, ut iubis equorum sublevati cursum adaequarent.“ (Caes. Gall. 1,48,7)[9]
[4] „qua in re admodum fuit militum virtus laudanda, qui vectoriis gravibusque navigiis non intermisso remigandi labore longarum navium cursum adaequarunt.“ (Caes. Gall. 5,8,4)[10]
[4] „quos quod adaequare apud Caesarem gratia intellegebatur, ii, qui propter veteres inimicitias nullo modo cum Haeduis coniungi poterant, se Remis in clientelam dicabant.“ (Caes. Gall. 6,12,7)[11]
[5] „senatorum enim urna copiose absolvit, equitum adaequavit, tribuni aerarii condemnarunt.“[12]

Wortbildungen:

adaequatio

Übersetzungen

Referenzen und weiterführende Informationen:
[1–5] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „adaequo“ (Zeno.org)
[1–5] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1 Seite 11

Quellen:

  1. Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „adaequare“ (Zeno.org)
  2. Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987), Seite 44.
  3. Titus Livius, Ab urbe condita, 1,29,6
  4. Gaius Iulius Caesar, De bello civili, 2,16,3
  5. Marcus Tullius Cicero, Pro Archia poeta, 24
  6. Marcus Tullius Cicero, Pro Balbo, 63
  7. Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987), Seite 38.
  8. Cornelius Tacitus, Annales, 2,73
  9. Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987), Seite 23.
  10. Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987), Seite 70.
  11. Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987), Seite 96.
  12. Marcus Tullius Cicero, Epistulae ad Quintum fratrum, 2, 4, 6